Jaka jest najczarniejsza czerń? Jaka czarna farba jest najbardziej czarna?
Te pytania często słyszymy od Was, więc śpieszymy z odpowiedzią, która nie jest ani oczywista, ani prosta.
Zacznijmy od najbardziej popularnych rodzajów czerni, jakie dostępne są na rynku, zarówno farb akrylowych, jak i olejnych. Różnica to nie tylko nazwa*, ale przede wszystkim rodzaje pigmentów, które są oznaczane skrótem PBk - skrót od black pigment (czarny pigment):
Jakie są rodzaje czerni?
ivory black- PBk 9- wytwarzana ze spalania kości słoniowej lub innych zwierząt
bone black- PBk 9- tj. powyżej
lamp black- PBk6- wytwarzany z sadzy lamp
carbon black- PBk 7- niemal czysty węgiel z wyniku spalania ropy naftowej lub węgla
mars / iron/ oxide black- PBk11- stworzony z syntetycznych tlenków żelaza (opracowane dopiero w XX w.)
chroma black- PBk 29- mieszanka: krzemian sodu, aluminium z siarką, kalcynowany - naturalny tlenek żelaza
vine black- PBk8- Wytwarzane przez spalanie materii roślinnej w środowisku o niskiej zawartości tlenu. Nazwa pochodzi od winorośli* używanych w jednej metodzie produkcji
peynes grey- PBk9, PBk29, PRI22- czarna szarość z dodatkiem prism violet
Odpowiedź na wasze pytanie nie jest prosta i wszystko zależy od waszych potrzeb.
Przedstawiamy stormowy ranking najczarniejszej czerni.
- Numer jeden otrzymuje: Lamp Black oraz Mars Black
Lamp Black - pigment pochodzący ze spalania daje głęboką, nietransparentną czerń, która doskonale pochłania światło. Warto pamiętać, że barwa jest zimna i po wymieszaniu z białym kolorem otrzymamy niebieską szarość.
Mars/Iron Black - pojawił się niedawno i jest pozyskiwany chemicznie. W przeciwieństwie do lamp black, pigment ten posiada bardziej neutralny szary po wymieszaniu z bielą. Ważnym atutem jest fakt, że ta czerń dzięki syntetycznym barwnikom szybciej wysycha, aniżeli organiczne odpowiedniki. Farba idealnie nadaje się jako podkład. Co ciekawe duża ilość żelaza potrafi przyciągać magnesy do tubki farby.
2. Na drugiej pozycji: Ivory/Bone black
Ivory Black - idealnie nadaje się do mieszania z innymi kolorami ze względu na swoją ciepłą brązowawą barwę po rozcieńczeniu. Warto jednocześnie pamiętać, że ta czerń bardzo często jest pół kryjąca, więc idealnie nadaje się do światłocienia. Jednocześnie warto pamiętać, że farby te zazwyczaj są pochodzenia zwierzęcego, o ile zawierają oznaczenie PBk9.
3. Ostatnie na podium: Vine black
Zazwyczaj półtransparentna, ale jednocześnie najlepiej nadaje się do mieszania z innymi kolorami, ze względu na swoją siłę barwienia. Dawniej farba ta bardzo chętnie była używana przez pejzażystów, którzy uzyskiwali szeroką głębię w swoich obrazach. Po wymieszaniu z bielą uzyskamy brązowo-zielony lub, jak u nas, fioletowy odcień, który idealnie sprawdzi się do uzyskania laserunkowej głębi.
Podsumowanie rankingu
Pamiętajmy jednak, że każdy producent ma swoje własne receptury i czasem jeden rodzaj czerni może być transparentny, a drugi kryjący i odwrotnie. Dlatego warto zawsze czytać oznaczenia na farbach i w zależności od naszych preferencji wybrać najlepszą. Ważnym aspektem będą dodatkowe oznaczenia właściwości farb jak światłoczułość oraz poziom krycia (obraz poniżej).
To, co jest widoczne na naszym próbniku to różnice czarnej farby w zależności od producenta, np. Black Oxide od Meimeri jest cieplejsza, aniżeli Van Gogha albo Ivory Black Rembrandt, która wpada w niebieski tony po rozbieleniu, tak więc pomimo niemalże takich samych składników farby od różnych producentów, różnią się od siebie. Największe różnice w tonach zauważalne są w czarnych farbach akrylowych.
Lekcja absorpcji i odbicia
Podczas malowania swojego obrazu zwróćmy uwagę, w jakim środowisku dzieło będzie się znajdować.
Warto pamiętać, że przede wszystkim dużo zależy od nauki i tak oto:
- pigment żółty - pochłania większość fioletowych oraz niebieskich promieni światła, ale jednocześnie odbija: czerwienie, żółte, zielone, pomarańczowe
- pigment niebieski - pochłania: czerwone, pomarańczowe, żółte, a odbija: zielone, niebieskie, fioletowe.
Wielu artystów w ogóle nie korzystało/ korzysta z czerni, a używa swoich własnych receptur w celu uzyskania autorskich barw. Często czerń była i jest negowana przez uzyskiwanie błotnych odcieni, m.in. powstał spór pomiędzy Monet'em a Sanger'em, którzy wspólnie malowali. Segner miał pożyczyć farby od Moneta, ale chciał konkretnie czarnej. Claude takiej w ogóle nie posiadał, Sanger wówczas rzekł, że w takim razie nie może malować.
* w zależności od producenta, pigmenty mogą się różnić, ale zazwyczaj znajdziemy odpowiednie oznaczenia pigmentów PBk.