Krótka historia
Akwarela (fr. aquarelle – „wodnisty”, łac. aqua – „woda”) to nazwa wodnej techniki, ale także wykonanych przez nią obrazów. Farby akwarelowe wytwarzane są z pigmentów oraz spoiwa zazwyczaj pod postacią gumy arabskiej i / lub miodu, a także innych dodatków rozpuszczalnych w wodzie, np. gliceryny. Malowanie akwarelą występowało już w okresie paleolitycznym, a następnie często była wykorzystywana w starożytności do ozdabiania manuskryptów, czy w malarstwie katakumbowym. W średniowieczu również znalazła wielu wielbicieli, m.in. Albrechta Dürera. Technika ta powszechnie była wykorzystywana jako technika pomocnicza i retuszerska, służyła też do szkiców.
Dzisiaj akwarele przeżywają odrodzenie. Malarstwo akwarelowe jest uważane za jedną z najtrudniejszych technik, która nie wybacza błędów. Choć wydaje się szybką techniką, to nie koniecznie tak jest… warto pamiętać, że akwarele nakładamy warstwowo od najjaśniejszych, do najciemniejszych kolorów, więc odwrotnie do tego, jak to się ma w malarstwie olejnym czy akrylowym. Dlatego też często musimy chwilę odczekać, zanim pierwsza warstwa wyschnie, ale efekty są tego warte.
Czego potrzebuję do malowania akwarelą?
Choć można powiedzieć, że wystarczą akwarele i pędzel, to podpowiadamy, co jeszcze jest przydatne do tworzenia tej pięknej, delikatnej i wrażeniowej techniki.
papier - podstawa naszej nowej akwareli. Warto pamiętać, że to on będzie naszym tłem, gdyż akwarele są po prostu transparentne. Miejmy to na uwadze, gdy będziemy wybierać odcień papieru, jego rodzaj i fakturę. Najlepszy papier składa się w 100% z bawełny lub tańsza opcja 100% celulozy. Im mniej dodatkowych klei w składzie, tym lepiej, gdyż ma to wpływ na falowanie papieru, zmianę koloru, czy wchłanianie wody i pigmentu.
Kolejną bardzo ważną rzeczą jest gramatura – im wyższa, tym lepsza, ale niestety co za tym idzie także wyższa cena. Na początek zdecydowanie wystarczy najpopularniejsza gramatura, czyli 300 g/m2. W naszej ofercie znajdują się liczne marki i rodzaje, m.in. pojedyncze arkusze, bloki na spirali, czy kartki klejone.
taśma - jeżeli korzystamy z bloków, gdzie arkusze są klejone, nie będzie nam aż tak potrzebna, ale jeśli mamy pojedyncze arkusze lub kartki na spirali, to może okazać się niezbędna, szczególnie przy mniejszej gramaturze papieru. Papier przyklejony na taśmę do podłoża nie zawija się i nie faluje, dzięki czemu praca jest przyjemniejsza, a sama akwarela bardziej estetyczna. Przy formatach do A4 sprawdzi się zwykła taśma malarska, ale przy większych pracach oraz przy takich gdzie używamy dużo wody, to polecamy już taśmę do mocowania na wilgotnym papierze. Wówczas mamy większą gwarancję, że taśma nie odklei się od podłoża i papieru. Przed przyklejeniem należy pamiętać, aby taśmę zwilżyć wodą.
deska - choć nie jest to niezbędne akcesorium, to jednak bardzo przydatne, tym bardziej jeśli przyklejamy nasz arkusz papieru do podłoża. Deska daje nam wówczas większą mobilność.
pędzel - akwareliści zazwyczaj wykorzystują pędzle z włosiem pochodzenia naturalnego, np. wiewiórki, sobola, czy kucyka. Pędzle naturalne odznaczają się wyjątkową miękkością, elastycznością, a także świetnie chłoną wodę. Ostatnia z tych zalet na początku może być jednocześnie wadą, w początkowej fazie może być nam trudno wyczuć proporcje wody oraz farby. Dobrej jakości pędzle naturalne wiążą się też z wysoką ceną… Świetną alternatywą okazują się syntetyki imitujące naturalne włosie. Tego typu pędzle wysokiej jakości oferuje m.in. marka Roman Szmal, czy Renesans. Bardzo ważny przy tej technice jest ostry szpic, bez względu na objętość reszty pędzla. Tego typu budowa zapewnia dobrą wchłanialność wody, a także precyzję.
biała paleta - niezbędna do pracy akwarelą, gdyż należy pamiętać, że farby akwarelowe doskonale się mieszają i nie należy używać farb prosto z kostki czy tubki, gdyż taki efekt będzie mało naturalny. Biała paleta dodatkowo zapewnia doskonały podgląd koloru.
Jakie akwarele dla początkującego?
Często boimy się akwareli, gdyż kojarzymy je z pudrowymi pastylkami zamkniętymi w plastikowym pojemniczku znanym z podstawówki. W rzeczywistość akwarele cechują mocno nasycone kolory! 🙂
Warto pamiętać, że dla uzyskania bieli w tej technice wykorzystuje się biel papieru. Kolejna kwestia jest taka, że czerń też nie będzie nam potrzebna, gdyż często przy nieumiejętnym wykorzystaniu, brudzi nam kolor i tracimy świetlistość pigmentu. Wniosek? Nie polecamy tego koloru w naszej pierwszej palecie, a przynajmniej starajmy się go nie używać.
Farby akwarelowe możemy znaleźć w różnych formach: kostce lub półkostce, w tubkach i kredce. Te ostatnie szczególnie polecamy do mixmedia, ale w początkowej fazie najlepiej sprawdzi się klasyczna kostka lub półkostka.
Do stworzenia idealnej pierwszej palety wystarczy nam 8 kolorów, ale także warto skorzystać z gotowych zestawów, jakie oferują nam producenci. Podczas tworzenia własnego zestawu warto zapewnić równowagę pomiędzy zimnymi a ciepłymi kolorami. Poniżej przedstawiamy paletę, która sprawdzi się na początek.
Jak widać, są to przede wszystkim kolory podstawowe o zimnym i ciepłym odcieniu. Do tego warto wyposażyć się w podstawową zieleń, ciemny brąz raz ochrę. Oczywiście wszystko zależy od naszych preferencji, ale z taką paletą kolorów jesteśmy w stanie wymieszać kolejne niezbędne barwy. Oczywiście z czasem opanowania podstaw warto rozszerzyć naszą paletę o własne potrzeby.
Jaką markę wybrać?
Idealnym budżetowym rozwiązaniem, przy którym jednocześnie nie tracimy na jakości, są półkostki od Renesans. Farbki te występują w zestawie, ale możemy zakupić je również na sztuki, a dodatkowo dokupić do nich elegancką metalową kasetkę.
Doskonałą jakość znajdziemy także w półkostkach od Van Gogha, które posiadają najwyższej jakości pigmenty o silnym natężeniu barwy.
Jeżeli natomiast, chcemy poczuć się jak prawdziwi profesjonaliści, to najlepszym rozwiązaniem są przepiękne kostki Aquarius od Romana Szmala. Farby te cenią profesjonaliści i odznaczają się świetną światłoodpornością. Dodatkowo ich gama to prawie 200 odcieni!
Jak zacząć malować?
Przed przystąpieniem do malowania warto stworzyć sobie próbnik, bardzo często w zestawach znajdziemy już gotowy szablon, który wystarczy wypełnić. Jeżeli takiego gotowego szablonu nie mamy lub kupujemy pojedyncze sztuki, to warto poświęcić chwilę na jego przygotowanie.
Kolejny przydatny próbnik to określenie zawartości wody, a farby. Ten sam kolor może znacznie się różnić w zależności od proporcji.
Ostatni etap to próba mieszania kolorów. Należy pamiętać, że akwarele nie lubią błędów, więc przed przystąpieniem do malowania warto znaleźć odpowiedni kolor.
Tak więc czas zacząć kompletować swój akwarelowy zestaw, a w kolejnej części bloga powiemy trochę o technikach.